انواع مختلفی از شبکه های کامپیوتری وجود دارد که می توان از آنها برای به اشتراک گذاری داده ها، منابع و برنامه ها استفاده کرد. شبکه های کامپیوتری به طور کلی بر اساس اندازه و همچنین عملکردشان تفکیک می شوند. برخی از آن ها با سیم و برخی بی سیم هستند. شبکه های بی سیم از انواع شبکه های کامپیوتری هستند که نیازی به کابل ندارند. در این مقاله به بررسی تمامی شبکه های کامپیوتری موجود به همراه تعاریف و ویژگی های آنها می پردازیم. قبل از توضیح انواع شبکه های کامپیوتری ابتدا بصورت خلاصه شبکه های کامپیوتری را عنوان خواهیم کرد.
شبکه کامپیوتری چیست؟
شبکه کامپیوتری گروهی از دو یا چند کامپیوتر است که برای تبادل اطلاعات، داده ها یا منابع به یکدیگر متصل شده اند. شبکه کامپیوتری ساده از دو کامپیوتر و شبکه کامپیوتری پیچیده را می توان از هزاران یا میلیون ها کامپیوتر ایجاد کرد.
انواع شبکه های کامپیوتری
انواع مختلفی از شبکه های کامپیوتری وجود دارد که طبقه بندی آن ها با توجه به اندازه و همچنین هدف شبکه انجام می شود.
- شبکه شخصی (PAN)
- شبکه محلی (LAN)
- شبکه گسترده (WAN)
- شبکه محلی بی سیم (WLAN)
- شبکه منطقه پردیس (CAN)
- شبکه شهری (MAN)
- شبکه منطقه ذخیره سازی (SAN)
- شبکه محلی نوری غیرفعال (POLAN)
- شبکه خصوصی سازمانی (EPN)
- شبکه خصوصی مجازی (VPN)
- شبکه محلی خانگی (HAN)
رایج ترین و محبوب ترین انواع شبکه های کامپیوتری عبارتند از:
(شبکه منطقه شخصی) PAN
(شبکه محلی) LAN
(شبکه منطقه شهری) MAN
WAN (شبکه وسیع)
(PAN) شبکه شخصی
کوچکترین شبکه برای پوشش یک منطقه بسیار کوچک (معمولا یک اتاق یا ساختمان یک نفره) است. PAN معمولا برای یک فرد و برای اتصال تعداد کمی از دستگاه ها مانند کامپیوتر، تلفن همراه و چاپگر استفاده می گردد. شناخته شده ترین فناوری PAN اتصال بلوتوث است.
ویژگی های PAN
- برای دستگاه های شخصی و محدود در یک منطقه.
- امکان اتصال به صورت بی سیم به اینترنت (WPAN)
- شبکه های PAN نسبتا امن و ایمن هستند
- کوتاه برد تا ده متر
- محدود به یک منطقه کوچک و محدودیت های فاصله
- ارتباط ضعیف با شبکه های دیگر در همان باندهای رادیویی
شبکه محلی (LAN)
رایج ترین نوع شبکه است که گروهی از کامپیوترها یا دستگاه ها را در یک منطقه محلی به یکدیگر متصل می کند. از این نوع شبکه می توان برای اتصال دستگاه ها در سراسر یک ساختمان یا حتی 2-3 ساختمان بسته به فاصله آن ها استفاده کرد. شرکت ها اصولا از شبکه محلی (خواه بی سیم یا با سیم) برای شبکه خود استفاده می کند.
ویژگی های LAN
- شبکه خصوصی بوده و امکان مانیتورینگ آن توسط سایرین وجود ندارد.
- LAN در مقایسه با WAN به نسبت سرعت بهتری دارد.
- امکان اشتراک گذاری منابع شبکه و کاهش هزینه ها.
- داده های همه کاربران شبکه را می توان روی یک هارد دیسک روی سرور ذخیره کرد.
- مدیریت مرکزی داده ها و امنیت بیشتر
- LAN به دلیل منابع مشترک کامپیوتری در هزینه صرفه جویی می کند اما هزینه اولیه نصب شبکه های محلی بسیار زیاد است.
- مدیر LAN می تواند فایل های داده های شخصی هر کاربر LAN را بررسی کند بنابراین حریم خصوصی خوبی ارائه نمی دهد.
- بدلیل رخداد مشکلات سخت افزاری و نرم افزاری در شبکه حتما باید شبکه محلی مدیریت ثابت داشته باشد.
شبکه محلی بی‌سیم (WLAN)
WLAN به سادگی یک شبکه LAN است که برای اتصال به شبکه به کابل نیاز ندارد. بنابراین هنگام اتصال به WiFi ، از نوعی شبکه WLAN استفاده شده است.
شبکه منطقه پردیس (CAN)
CAN بزرگتر از LAN و کوچکتر از MAN است. این نوع شبکه کامپیوتری معمولا در مدرسه یا دانشگاه استفاده می شود. این شبکه منطقه جغرافیایی محدود به چندین ساختمان در محوطه دانشگاه را پوشش می دهد.
شبکه متروپولیتن (MAN)
بزرگتر از شبکه LAN و کوچکتر از WAN است. MAN ویژگی هر دو نوع شبکه را در خود جای می دهد. چندین شبکه محلی را به یکدیگر متصل می کند و کل منطقه جغرافیایی مانند یک شهر یا شهرک (یا گاهی اوقات یک محوطه دانشگاه) را در بر می گیرد. مدیریت آن می تواند توسط یک شخص انجام شود اما بدلیل گستردگی معمولا توسط یک شرکت یا سازمان بزرگتر انجام می شود.
ویژگی های MAN
- شهرهایی در محدوده حداکثر 50 کیلومتری پوشش می دهد.
- با استفاده از حامل های پرسرعت مانند کابل های فیبر نوری ارتباط سریعی را ارائه می دهد.
- انتقال داده ها در هر دو جهت به طور همزمان را پشتیبانی می کند.
- برای برقراری ارتباط MAN از یک مکان به مکان دیگر به کابل زیادی نیاز است.
- در شبکه MAN ایمن کردن سیستم در برابر هکرها دشوار است.
شبکه گسترده (WAN)
شبکه های WAN همان کار شبکه های LAN انجام می دهند با این تفاوت که دستگاه های بیشتری را به هم متصل می کنند. حتی در فاصله های خیلی دور WAN می تواند دستگاه ها را به یکدیگر متصل کند. یکی از نمونه های WAN اینترنت است که کامپیوترها و دستگاه ها را در سراسر جهان به هم متصل می کند. از آنجایی که بسیار بزرگ است این نوع شبکه معمولا توسط چندین مدیر نگهداری می شود و مالکیت آن در سازمان های مختلف تقسیم می شود.
ویژگی های WAN
- نرم افزارها بین تمامی کاربران به اشتراک گذاشته خواهد شد و همه می توانند به آخرین فایل ها دسترسی داشته باشند.
- هر سازمانی می تواند شبکه یکپارچه جهانی خود را با استفاده از WAN تشکیل دهد.
- دفاتر تجاری واقع در فواصل طولانی می توانند به راحتی ارتباط برقرار کنند.
- اتصالات WLAN با استفاده از فرستنده ها و گیرنده های رادیویی ساخته شده در دستگاه ها کار کنند.
- هزینه راه اندازی اولیه آن بسیار بالا است.
- حفظ شبکه WAN دشوار است چون به تکنسین های ماهر و مدیران شبکه نیاز دارد.
- خطاها و مشکلات آن به دلیل پوشش گسترده و استفاده از فناوری های مختلف بیشتر است.
- به دلیل استفاده از چندین فناوری سیمی و بی سیم، حل مسائل به زمان بیشتری نیاز دارد. امنیت کمتری نسبت به سایر انواع شبکه ارائه می دهد.
شبکه فضای ذخیره سازی (SAN)
SAN نوع دیگری از LAN است که برای مدیریت انتقال داده ها و ذخیره سازی بزرگ طراحی شده است.
انتقال منابع ذخیره سازی بزرگ و پیچیده نیاز به شبکه ای با فضایی مجزا و کارایی بالا دارد. انجام این کار نه تنها امکان بازیابی و ذخیره سازی آسان داده ها را فراهم می کند بلکه عملکرد کلی شبکه اصلی را بهبود می بخشد.
شبکه محلی نوری غیرفعال (POLAN)
POLAN نوعی شبکه کامپیوتری است که جایگزینی برای LAN است. POLAN از تقسیم کننده های نوری برای تقسیم سیگنال نوری از یک رشته فیبر نوری تک حالته به سیگنال های متعدد برای توزیع کاربران و دستگاه ها استفاده می کند. به طور کلی POLAN یک معماری LAN نقطه به چند نقطه است.
شبکه خصوصی سازمانی (EPN)
EPN نوعی شبکه رایانه ای است که بیشتر توسط مشاغلی استفاده می شود که می خواهند یک اتصال امن در مکان های مختلف برای به اشتراک گذاشتن منابع رایانه داشته باشند.
شبکه خصوصی مجازی (VPN)
هدف VPN افزایش امنیت شبکه و حفظ حریم خصوصی در حین دسترسی به شبکه است. VPN با رمزگذاری داده ها و پنهان کردن هویت کاربر به عنوان یک واسطه بین کاربر و شبکه عمل می کند. این شبکه یک گزینه عالی برای ارسال و دریافت اطلاعات حساس است. هنگام قرارگیری در یک شبکه عمومی که در معرض هکر قرار دارد، بهترین گزینه برای اطمینان از امنیت شبکه استفاده از VPN است.
شبکه محلی خانگی (HAN)
بسیاری از خانه ها ممکن است بیش از یک کامپیوتر داشته باشند. برای اتصال کامپیوترها و سایر دستگاه های جانبی باید شبکه ای مشابه شبکه محلی (LAN) در آن خانه ایجاد شود. چنین شبکه‌ای که به کاربر اجازه می‌دهد چندین رایانه و سایر دستگاه‌های دیجیتالی را در خانه به هم متصل کند، شبکه محلی خانگی (HAN) نامیده می‌شود. HAN به اشتراک گذاری منابع، فایل ها و برنامه ها را در شبکه امکان پذیر می کند. این شبکه از ارتباطات سیمی و بی سیم پشتیبانی می کند.
اگر بخواهیم بطور خلاصه اتواع شبکه های کامپیوتری را بیان کنیم عبارتند از:
- یک شبکه کامپیوتری است که معمولا از یک کامپیوتر، موبایل یا دستیار دیجیتال شخصی تشکیل شده است.
- LAN (شبکه محلی) مجموعه ای از رایانه ها و دستگاه های جانبی است که در یک منطقه محدود به هم متصل می شوند.
- WAN (شبکه گسترده) یکی دیگر از شبکه های کامپیوتری مهم است که در یک منطقه جغرافیایی وسیع پراکنده شده است.
- یک شبکه شهری یا MAN شامل یک شبکه کامپیوتری در کل شهر، محوطه دانشگاه یا یک منطقه کوچک است.
- WLAN یک شبکه محلی بی‌سیم است که به شما کمک می‌کند یک یا چند دستگاه را با استفاده از آن پیوند دهید. از ارتباطات بی سیم در یک منطقه محدود مانند خانه، مدرسه یا ساختمان اداری استفاده می کند.
- SAN نوعی شبکه است که امکان ذخیره سازی داده ها در سطح بلوک را فراهم می کند.
- شبکه خانگی (HAN) با استفاده از دو یا چند کامپیوتر متصل به هم برای تشکیل یک شبکه محلی (LAN) در خانه ساخته می شود.
- شبکه خصوصی سازمانی (EPN) متعلق به کسب‌وکارهایی هستند که می‌خواهند مکان‌های مختلف را به طور ایمن به هم متصل کنند.
- شبکه ناحیه پردیس (CAN) از اتصال شبکه های محلی در یک منطقه جغرافیایی خاص تشکیل شده است.
- VPN یک شبکه خصوصی است که از یک شبکه عمومی برای اتصال سایت ها یا کاربران از راه دور به یکدیگر استفاده می کند.
- POLAN یک فناوری شبکه با یک معماری LAN نقطه به چند نقطه است.
دیدیم که انواع شبکه های کامپیوتری وجود دارد که با توجه به نیاز و مقیاس مد نظر مورد استفاده قرار می گیرد که معروف ترین آن ها MAN، WAN،LAN، PAN است. پیشگام رایان نیز خدمات مبتنی بر شبکه از جمله راه اندازی و نگهداری زیرساخت، امنیت شبکه، سیستم های بکاپ گیری بصورت محلی و ابری، راه اندازی رایانش ابری درون سازمانی و عمومی، راه اندازی سیستم های اتوماسیون شبکه و شبکه های مبتنی بر SDN را ارائه می نماید.
