HTTPS چیست؟ تفاوت آن با HTTP + چرا برای سئو ضروری است؟


نویسنده: مهرانه ازاد
تاریخ انتشار:1404/05/21 19:44

HTTPS چیست و چرا برای امنیت، سئو و اعتماد کاربران حیاتی است؟ راهنمای کامل فعالسازی SSL، تفاوت با HTTP و تأثیر آن بر تجربه کاربری را بخوانید.
HTTPS چیست؟
HTTPS مخفف عبارت Hyper Text Transfer Protocol Secure بهمعنای پروتکل انتقال ابرمتن امن است؛ نسخهی پیشرفتهتر و محافظتشدهتر از پروتکل HTTP. در واقع، HTTPS همان HTTP است که با استفاده از لایههای امنیتی SSL یا TLS، فرآیند تبادل اطلاعات بین مرورگر کاربر و سرور را بهصورت رمزنگاریشده و ایمن انجام میدهد. این رمزنگاری باعث میشود دادههایی مانند اطلاعات شخصی، رمز عبور، شماره کارت بانکی یا حتی کوکیهای نشست کاربر (Session Cookies) در مسیر انتقال، از دسترسی افراد سودجو، هکرها یا حملات میانی (MITM) محافظت شوند.
هنگامیکه یک وبسایت از پروتکل HTTPS فعال با گواهی SSL معتبر استفاده میکند، مرورگر کاربر از طریق نماد قفل در نوار آدرس، به او اطمینان میدهد که در حال مرور یک وبسایت ایمن است. به همین دلیل، امروزه استفاده از HTTPS در طراحی وبسایت حرفهای، فروشگاه اینترنتی، سایتهای شرکتی، خبری و حتی وبلاگهای شخصی به یک ضرورت مطلق تبدیل شده است.
از دیدگاه فنی، HTTPS با استفاده از پورت 443 کار میکند و در کنار افزایش امنیت، امکان استفاده از نسخههای پیشرفتهتر پروتکل HTTP مانند HTTP/2 را فراهم میسازد که علاوه بر امنیت، باعث افزایش سرعت بارگذاری صفحات وب نیز میشود.
تفاوت HTTPS با HTTP در چیست؟
یکی از مهمترین سوالاتی که هنگام طراحی سایت یا بهینهسازی آن برای سئو مطرح میشود، این است که تفاوت بین HTTP و HTTPS چیست و چرا باید از نسخه امن آن استفاده کنیم. اگرچه هر دو پروتکل برای انتقال داده بین مرورگر و سرور استفاده میشوند، اما تفاوتهای اساسی دارند که در ادامه بهصورت دقیق بررسی میکنیم:
ویژگیها | HTTP (پروتکل قدیمی) | HTTPS (نسخه امن) |
امنیت اطلاعات کاربر | اطلاعات بهصورت متن ساده (Plain Text) ارسال میشوند و در معرض خطر هستند | اطلاعات بهوسیله رمزنگاری SSL/TLS بهشکل ایمن منتقل میشوند |
نماد قفل در مرورگر | ندارد؛ برخی مرورگرها آن را بهعنوان "ناامن" علامتگذاری میکنند | دارد؛ نمایش 🔒 در نوار آدرس باعث افزایش اعتماد کاربران میشود |
استفاده از SSL/TLS | پشتیبانی نمیکند؛ هیچ لایه امنیتی ندارد | کاملاً مبتنی بر SSL یا TLS است و ارتباط را رمزنگاری میکند |
مناسب بودن برای فرمها و پرداخت آنلاین | ناامن؛ مناسب استفاده در صفحات حساس نیست | بسیار امن؛ استاندارد توصیهشده برای سایتهای فروشگاهی و درگاه پرداخت |
تأثیر بر سئو سایت (SEO) | تأثیر منفی؛ گوگل آن را یک امتیاز منفی در رتبهبندی میداند | تأثیر مثبت و قطعی؛ گوگل آن را بهعنوان یک سیگنال رتبهبندی (Ranking Signal) معرفی کرده است |
توضیح بیشتر درباره تفاوتهای کلیدی HTTPS با HTTP :
- امنیت و رمزنگاری اطلاعات
پروتکل HTTP هیچ نوع رمزنگاریای ندارد، به همین دلیل اطلاعاتی مانند پسورد، شماره کارت یا دادههای شخصی در مسیر انتقال کاملاً قابل شنود و سرقت هستند. اما HTTPS با رمزنگاری end-to-end امنیت بالایی ایجاد کرده و از حملات سایبری مانند Man-in-the-Middle جلوگیری میکند.
- اعتماد و تجربه کاربری (UX)
استفاده از HTTPS باعث میشود مرورگرها سایت شما را امن بشناسند و با نمایش قفل سبز، اعتماد کاربران جلب شود. در مقابل، HTTP ممکن است با پیام «Not Secure» در نوار آدرس همراه شود، که موجب افزایش نرخ پرش (Bounce Rate) میشود.
- تأثیر مستقیم در رتبه سایت در گوگل
طبق اعلام رسمی گوگل، استفاده از HTTPS به عنوان یک فاکتور رتبهبندی سئو محسوب میشود. در مقایسه با سایتهایی که از HTTP استفاده میکنند، سایتهای HTTPS شانس بیشتری برای قرار گرفتن در نتایج بالاتر دارند.
- استانداردهای لازم برای صفحات حساس
اگر سایت شما شامل فرم تماس، صفحه ورود، درگاه پرداخت یا هرگونه جمعآوری دادههای حساس است، استفاده از HTTPS نهتنها ضروری بلکه الزامی است. بدون آن، سایت ممکن است از طرف مرورگر یا موتورهای جستجو جریمه امنیتی دریافت کند.
چرا استفاده از HTTPS مهم است؟
در دنیای امروز که امنیت و اعتماد کاربران از حیاتیترین اصول طراحی وب محسوب میشود، استفاده از پروتکل HTTPS دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک الزام فنی، بازاریابی و سئو است. در ادامه، بهصورت دقیق مزایا و دلایل اصلی اهمیت استفاده از HTTPS را بررسی میکنیم:
- افزایش امنیت کاربران در فضای آنلاین
استفاده از HTTPS باعث میشود تمام اطلاعاتی که میان مرورگر کاربر و سرور سایت منتقل میشود، توسط الگوریتمهای پیشرفته رمزنگاری SSL یا TLS محافظت شوند. این رمزنگاری، دادههای حساس مانند نام کاربری، رمز عبور، اطلاعات بانکی، فرمهای تماس، و کوکیهای نشست را از دسترس هکرها و حملات سایبری مصون میدارد. این ویژگی بهخصوص برای سایتهای فروشگاهی، سایتهای دارای فرم ثبتنام، و وبسایتهای دولتی یا شرکتی بسیار ضروری است.
- افزایش اعتماد کاربران و بهبود نرخ تبدیل (Conversion Rate)
وقتی کاربران وارد یک سایت با HTTPS میشوند و نماد قفل را در نوار آدرس مرورگر مشاهده میکنند، حس امنیت و اعتماد بیشتری نسبت به سایت پیدا میکنند. در مقابل، سایتهای HTTP توسط مرورگرهایی مانند Google Chrome و Mozilla Firefox با هشدار «ناامن» علامتگذاری میشوند، که میتواند منجر به کاهش شدید نرخ تعامل و خروج سریع کاربران از سایت شود. این تفاوت مستقیماً در افزایش نرخ تبدیل و فروش آنلاین تأثیرگذار است.
- تاثیر مستقیم HTTPS در سئو و رتبه سایت در گوگل
از سال ۲۰۱۴، گوگل بهطور رسمی اعلام کرد که استفاده از HTTPS یکی از سیگنالهای رتبهبندی در الگوریتم جستجوی گوگل است. این یعنی سایتهایی که از گواهی SSL معتبر بهره میبرند، شانس بیشتری برای قرارگیری در نتایج برتر گوگل دارند. همچنین، در رقابت بین دو سایت با محتوای مشابه، سایتی که از HTTPS استفاده میکند، امتیاز بهتری دریافت خواهد کرد.
- محافظت در برابر حملات Man-in-the-Middle (MITM)
یکی از متداولترین روشهای حمله سایبری، حمله میانی یا Man-in-the-Middle است. در این حملات، مهاجم میتواند اطلاعاتی که بین مرورگر و سرور در حال انتقال است را شنود یا تغییر دهد. پروتکل HTTPS با رمزنگاری end-to-end جلوی این نوع حمله را میگیرد و یک لایه حفاظتی غیرقابل نفوذ برای دادهها ایجاد میکند. این ویژگی امنیتی، مخصوصاً برای وبسایتهایی که کاربران در آنها وارد حساب کاربری میشوند یا پرداخت انجام میدهند، حیاتی است.
گواهی SSL چیست؟ (پایه امنیتی برای فعالسازی HTTPS)
برای اینکه یک وبسایت بتواند از پروتکل HTTPS امن استفاده کند، نیاز به نصب یک گواهی امنیتی به نام SSL Certificate یا بهطور دقیقتر TLS (Transport Layer Security) دارد. این گواهی، ارتباط بین مرورگر کاربران و سرور را رمزنگاری میکند و از شنود و دستکاری اطلاعات جلوگیری مینماید. در واقع، SSL پایهگذار انتقال امن دادهها در بستر اینترنت است و بدون آن امکان استفاده از HTTPS وجود ندارد.
آیا گواهی SSL رایگان است یا پولی؟
امروزه دو نوع گواهی SSL در دسترس است:
- گواهی SSL رایگان: توسط ارائهدهندگانی مانندLet's Encrypt عرضه میشود. این گواهیها برای وبسایتهای شخصی یا پروژههای کوچک مناسب هستند و امنیت پایه را تأمین میکنند.
- گواهی SSL تجاری (پولی): توسط شرکتهایی مانند DigiCert، Comodo یا GeoTrust ارائه میشود. این گواهیها دارای سطوح بالاتری از اعتماد، پشتیبانی فنی، و حتی تضمین مالی در برابر تخلف یا خطا هستند. برای برندهای بزرگ و فروشگاههای آنلاین، گواهیهای پولی انتخاب بهتری محسوب میشوند.
نوع گواهی | توضیحات | مناسب برای |
DV - Domain Validation | تأیید تنها دامنه؛ سریع و خودکار صادر میشود | سایتهای شخصی، وبلاگها، پروژههای کوچک |
OV - Organization Validation | تأیید نام سازمان یا شرکت به همراه دامنه | سایتهای شرکتی و رسمی |
EV - Extended Validation | بالاترین سطح اعتبار؛ نمایش نام شرکت در نوار آدرس | بانکها، فروشگاههای بزرگ، نهادهای مالی |
استفاده از گواهی EV میتواند باعث افزایش چشمگیر اعتماد کاربران و نرخ تبدیل شود، چرا که مرورگر نام برند شما را بهصورت رسمی و تاییدشده نمایش میدهد.
چگونه سایت خود را به HTTPS منتقل کنیم؟ (راهنمای فنی گامبهگام)
تغییر پروتکل سایت از HTTP به HTTPS نیازمند انجام یکسری مراحل فنی دقیق است. در این بخش، راهنمایی کامل برای انتقال صحیح و بدون افت سئو به HTTPS ارائه میشود:
مراحل کلیدی فعالسازی HTTPS در سایت:
- دریافت گواهی SSL
یک گواهی SSL رایگان از Let's Encrypt یا گواهی پولی معتبر خریداری کنید. بعضی از هاستها مانند Cloudflare نیز SSL رایگان ارائه میدهند.
- نصب گواهی SSL روی سرور
بسته به نوع هاست یا وبسرور شما (مانند cPanel، Apache یا Nginx)، گواهی را بهدرستی نصب کنید. در هاستهای cPanel معمولاً نصب گواهی با چند کلیک انجام میشود.
- ریدایرکت 301 تمام صفحات HTTP به HTTPS
تنظیم ریدایرکت دائمی از نسخه http:// به نسخه https:// برای حفظ ارزش سئو و جلوگیری از محتوای تکراری ضروری است. این کار از طریق فایل .htaccess یا تنظیمات سرور انجام میشود.
- بهروزرسانی فایل Sitemap (sitemap.xml)
تمام آدرسهای موجود در نقشه سایت را به نسخه HTTPS تغییر دهید و فایل جدید را در سرچ کنسول ثبت کنید.
- ثبت نسخه HTTPS در Google Search Console
نسخه HTTPS سایت را بهعنوان نسخه اصلی (Preferred Version) در ابزار Google Search Console معرفی کنید تا ایندکسگذاری صحیح انجام شود.
- بررسی فایل robots.txt
مطمئن شوید فایل robots.txt مانع از دسترسی خزندهها (Crawlers) به صفحات HTTPS نشده باشد.
تاثیر HTTPS بر تجربه کاربری (UX)
تجربه کاربری (User Experience) به شدت تحت تأثیر عواملی مانند امنیت، سرعت، و حس اعتماد است. استفاده از پروتکل HTTPS باعث میشود:
- مرورگر کاربران علامت قفل را در نوار آدرس نشان دهد که حس امنیت و اطمینان را القا میکند.
- با بهرهگیری از HTTP/2 و TLS 1.3، سرعت لود صفحات بهبود پیدا میکند، که یکی از فاکتورهای اصلی در Core Web Vitals گوگل است.
- سایت در برابر حملات شنود یا دستکاری اطلاعات در مسیر ارتباطی ایمن میماند.
نتیجه؟ کاربران تجربهای امن، سریع و قابلاعتماد خواهند داشت، که مستقیماً منجر به افزایش زمان حضور در سایت، کاهش نرخ پرش (Bounce Rate) و در نهایت، بهبود سئو فنی میشود.
آیا همه وبسایتها باید از HTTPS استفاده کنند؟
بله، بدون استثنا! حتی اگر وبسایت شما یک بلاگ شخصی ساده است و اطلاعات حساسی ردوبدل نمیشود، باز هم استفاده از HTTPS ضروری است.
چرا؟
- مرورگرهایی مانندFirefox،Google Chrome، و Safari، سایتهای بدون HTTPS را بهعنوان ناامن (Not Secure) علامتگذاری میکنند.
- این هشدار میتواند کاربران را از سایت شما فراری دهد و باعث کاهش شدید اعتماد، نرخ تعامل و اعتبار برند شما شود.
- همچنین، HTTPS یکی از سیگنالهای رسمی گوگل برای رتبهبندی سایتهاست.
در دنیای وب امروز، استفاده نکردن از HTTPS، مانند راهاندازی فروشگاه بدون قفل درب ورودی است!
چرا انتخاب HTTPS و TLS با پلتفرم ابری پیشگام رایان امنتره
امروزه امنیت دادهها دیگر یک گزینه نیست، بلکه یک ضرورت است. پلتفرم ابری ما با بهرهگیری از پروتکلهای امن HTTPS و فناوری رمزنگاری TLS، امنیت ارتباطات شما را از لحظه اتصال تا انتقال نهایی تضمین میکند. این یعنی تمام دادههای شما در برابر حملات سایبری، شنود و دستکاری محافظت میشوند. ما نهتنها استانداردهای جهانی امنیت را رعایت میکنیم، بلکه با بروزرسانی مداوم زیرساخت، همیشه یک قدم جلوتر از تهدیدات هستیم.
همین حالا ثبتنام کنید و تجربه یک فضای ابری ایمن، سریع و قابلاعتماد را آغاز کنید.
نتیجهگیری: چرا همین حالا باید به HTTPS مهاجرت کنید؟
اگر تا امروز هنوز سایت خود را به HTTPS منتقل نکردهاید، اکنون بهترین زمان است. استفاده از این پروتکل مزایای گستردهای دارد:
- افزایش امنیت دادههای کاربران، نمایش نماد قفل سبز و افزایش اعتماد بازدیدکنندگان
- تأثیر مثبت بر سئو، رتبه گوگل و افزایش ترافیک ارگانیک
- الزامی برای صفحات پرداخت آنلاین، فرمهای تماس، و فرآیندهای ثبتنام
- جلوگیری از هشدارهای امنیتی مرورگر که نرخ پرش را بالا میبرد
HTTPS دیگر یک گزینه نیست؛ یک ضرورت جدی در سئو، برندینگ و تجربه کاربری است.